Flexibiliteit: een modewoord of moordwoord?

"Flexibiliteit" : je hoort het elke dag! Je vind het terug bij iedere vacature. De werkgever vermeldt het in iedere functieanalyse. Maar hoe flexibel moet de werknemer zijn en hoe ver kan de werkgever gaan in zijn vraag naar...?

Onze werkgever vraagt flexibel te zijn op vlak van arbeidsuren... Hoeveel keer wordt bv. een verpleegkundige opgebeld om in te springen, van dagdienst naar vroegdienst te gaan omdat er anders te weinig volk is, méér avondshiften te draaien omdat er iemand is weggevallen (ontslag, zwangerschapsverlof, langdurige ziekte, enz.) en niet vervangen wordt, extra dagen en overuren te presteren bovenop de normale arbeidstijd vanwege onderbezetting en personeelstekorten, ... ? Door de onregelmatige uren, weekend- en nachtdiensten is hun job al moeilijk te combineren met hun sociaal leven.

Onze werkgever vraagt flexibiliteit voor het inspringen op andere diensten. Dit is een pleister op een houten been: de behulpzame collega's komen pas later aan, kennen het reilen en zeilen van de de specifieke dienst niet, weten het materiaal niet liggen en moeten uitleg krijgen over bepaalde handelingen waardoor de verzorging uiteindelijk niet vlotter verloopt en de werkdruk even hoog blijft.

Onze werkgever vraagt flexibiliteit t.o.v. de artsen en verhoogde complexiteit van de pathologieën.

Het artsenkorp heeft zich als een gezwel uitgebreid. Nieuwe specialisaties brengen ook nieuwe pathologieën, nieuwe medisch-technische onderzoeken en zorgen, meer 'standing-orders, kortom, méér werkdruk voor de verpleegkundigen op de werkvloer met zich mee. Daarbij ziet men het fenomeen opduiken dat deze artsen aan de ene zijde verpleegkundigen van de werkvloer wegplukken om op hun consultaties te komen werken en aan de andere zijde hogere eisen stellen aan de verpleegkundigen op de werkvloer. Een nieuwe trend is ook dat de artsen duo's beginnen vormen of assistenten aannemen, met als gevolg dat zij voor zichzelf een continuë zekerheid opbouwen van inkomsten: de arts kan gerust verlof nemen, want zijn/haar collega neemt de patienten wel over... Rustperiodes zijn voor de verpleegkundigen uit den boze geworden: zelfs tijdens de weekends staan de patiënten aan te schuiven voor een plaatsje in ons ziekenhuis. Tip: misschien ticketjes uitdelen zoals bij de beenhouwer?

De pathologie van de patienten is veel complexer geworden. Dit heeft enerzijds te maken met de toenemende bejaarde patienten, alsook met de explosieve vooruitgang van de medische mogelijkheden. Een patient die bv. een heupprothese krijgt is misschien ook diabeet, heeft hartproblemen of andere klachten. De arts behandelt 'de heup', maar voor de andere problemen moet 'advies' van een andere arts aangevraagd worden. Wie zei ooit: "de specialisten weten meer om meer over minder om minder; tenslotte zullen wij specialisten hebben die alles weten over niets"? En wie vangt dit allemaal op? De verpleegkundigen? Allé gij!

Vanwege personeelsgebrek worden bedden gesloten op IZ, wat normaal lijkt. Maar daardoor komen heel wat patienten die wel intensieve zorgen nodig hebben op de verpleegafdelingen te liggen, met als gevolg: verhoogde werkdruk, burn-out, verhoogde prikkelbaarheid van de collega's onderling, ontslagnemende werknemers die hun geluk elders gaan zoeken, ... Wij komen in een viscieuze cirkel terecht!

Ook de diensthoofden vragen flexibiliteit. Vanwege hun bezorgdheid om voldoende invulling van de shiften te behouden, gaan zij zelf een aantal regeltjes opstellen: géén weekend verlof kunnen nemen tijdens het groot verlof (men moet maar wisselen), niet méér dan effectief 21 dagen verlof kunnen nemen, de ADV-dagen tijdens ziekte worden verbeurd verklaard, dagdiensten worden zonder voorafgaandelijke vraag naar vroegdienst omgezet, ...

En wat mag het personeel zelf vragen qua flexibiliteit?? Noppes, Nada, Nogabollen...

Misschien eens nadenken of men het aantal bedden niet moet aanpassen aan het aantal beschikbare personeelsleden. Wij werken tenslotte met "MENSEN"!!!

Het is duidelijk dat een chronisch personeelstekort de oorzaak is van de soms penibele werkomstandigheden en van de dwingende eis van de werkgever tot meer flexibiliteit.

Personeelstekort? Och kom, de boel blijft toch draaien...

De ziekenhuizen worden overspoeld met patiënten, de technische eenheden worden uitgebreid, de aangroei van het medisch korps lijkt op een "baby-boom", en wie is de 'dupe'? Het personeel op de werkvloer? Och kom... zij regelen dat wel!

Sommige ziekenhuizen hebben meer dan honderd vacatures die niet ingevuld geraken. De VDAB-studiedienst telde in december vorig jaar 903 openstaande vacatures voor verpleegkundigen, tegenover 'maar' 777 het jaar voordien. Tegelijkertijd daalde het aantal ingeschreven werkzoekende verpleegkundigen. Het is niet juist om te zeggen dat er te weinig verpleegkundigen zijn. Alleen komen afgestudeerden met een diploma verpleegkunde niet in de zorgsector terecht omdat ze voor een andere - beter betaalde of minder zware - baan kiezen.

Eigenlijk is dit geen nieuws meer. Al geruime tijd wordt door de ziekenhuisdirecties en medici, ondanks het personeelstekort, een lucratief spel opgezet om zoveel mogelijk geld binnen te rijven. Elk jaar rijzen er vragen over de juiste aanwending van subsidies (betaald door de belastingsplichtigen en de sociale zekerheid) . Als je weet hoeveel geld er in deze sector omgaat, kan je reeds vermoeden dat er heel wat "te beleven" valt.

De oudere, hulpbehoevende populatie neemt stilaan de overhand en daarop worden de pijlen gericht. Het gaat niet langer meer over 'hulpbehoevenden', 'kwaliteit van zorg', 'voldoende zorgverstrekkers', 'deontologische code', maar over het zoveel mogelijk binnenrijven van gelden.

Niet verwonderlijk dat het personeel op de werkvloer, die eigenlijk de haver verdienen, aan de kant blijven staan en uiteindelijk uitgemergeld de stal verlaten om elders betere oorden op te zoeken.

In de toekomst zullen omwille van de vergrijzing meer verpleegkundigen nodig zijn. Hierbij speelt er ook een ander fenomeen: een patiënt op oudere leeftijd ontwikkelt meerdere ziektebeelden (multipathologie). Prof. Pacolet van het HIVA heeft in 2000 berekend dat er tegen 2010 30% meer 70-plussers zullen zijn dan in 1995. Tegenover die evolutie, zo becijferde hij, moet een groei staan van het verpleegkundig personeel met minimum 3,5% tot maximum 15%.

Waar vroeger een percentage van rond de 80% voltijds werkenden kon genoteerd worden, is dit nu gedaald tot 44%. Dit is niet verbazend, want veel verpleegkundigen zijn vrouwen die hun rol van van moeder combineren met hun job. De meeste aanwervingen worden doorheen de loopbaan de facto deeltijdse contracten. De verhoogde vraag naar verpleegkundig personeel heeft in die zin niet alleen te maken met de vergrijzing, maar ook met de eigenheid van onze sector.

Vroeger moesten studenten veel meer stages doen, waardoor ze veel ervaring opdeden. Er is tegenwoordig een tekort aan bachelors, omdat heel wat verpleegkundigen niet op een gewone opnameafdeling willen werken. Gespecialiseerde diensten zoals spoed, intensieve zorgen, materniteit en pediatrie liggen beter in de markt. Verder ziet men qua instapmentaliteit ook een verandering: er is minder betrokkenheid bij de studenten.

De schaarste aan verpleegkundigen doet een concurrentieslag tussen ziekenhuizen ontstaan: zowel financiële, materiële als structurele extralegale voordelen worden aangeboden om personeel aan te trekken. Het enige dat men niet kan doen is bv. iemand van intensieve méér betalen dan iemand van geriatrie. Het wordt dan ook hoog tijd dat men de barema's drastisch optrekt. Meer werken en harder werken mag toch ook vergoed worden zeker?

Of het personeelstekort kan opgevangen worden door buitenlandse krachten is ook eeen hangijzer. Vooral de gelijkschakeling van de diploma's en de taalbarrière zorgen voor problemen. Taal is al heel belangrijk in de schoonmaak en de keuken, maar in de verzorging en verpleging is die communicatie nog crucialer. Er zijn enorme nuances en als je de taal niet kent wordt het moeilijk. Anderzijds mag men geen kans laten liggen.

Inderdaad, wij zijn gedoemd om in de 'zachte' sector te werken. Wij willen zorg verlenen aan onze patiënten, tegemoet komen aan hun verwachtingen, alles incasseren, slaafje zijn van de artsen, inspringen voor collega's, admnistratief werk doen waar nodig, enz., enz.

Onze motivatie blijft bestaan, maar de vergoeding is niet in evenredigheid.

DE MOBIELE EQUIPE:

MOBIEL OF STABIEL ???

De laatste maanden horen wij reacties van het personeel dat aangeworven werd voor de mobiele equipe dat zij ofwel reeds gepland worden voor langere tijd op bepaalde diensten (vooral in de verlofperiode) of vervanging moeten doen voor patiëntentransport.

De richtlijnen voor de mobiele equipe kunnen jullie vinden op onderstaande link:

http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/api2.pl?lg=nl&pd=1999-04-28&numac=1999022241

Wij kunnen hierbij de volgende vragen stellen:

• Beschikt het ziekenhuis over een mobiele equipe van personeelsleden, die niet gebonden is aan een architectonische, structurele of functionele eenheid?
• Bestaat de mobiele equipe uit minimaal 70% verpleegkundigen en maximum 30% verzorgenden?
• Is deze mobiele equipe toegewezen aan het verpleegkundig departement?
• Valt de aansturing van de mobiele equipe onder de verantwoordelijkheid van het hoofd van het verpleegkundig departement?
• Wordt de mobiele equipe aangewend om aan de minimumomkaderingsnormen van de ziekenhuisdiensten, functies, afdelingen, zorgprogramma's, medisch-technische diensten en medische diensten te beantwoorden?
• Is de samenstelling van de mobiele equipe in evenredigheid met het equivalent van de toegewezen financiële middelen?
• Wordt het volledig effectief van de mobiele equipe ingezet in verpleegeenheden, het operatiekwartier, de functie gespecialiseerde spoedgevallenzorg of de gipskamer?
• Wordt de mobiele equipe aangewend: - om het personeel op een meer permanente wijze in te zetten op de hiervoor genoemde diensten en functies die een hogere zorgvraag genereren, welke leidt tot een verhoogde werkdruk? - om acute situaties van verhoogde of toegenomen zorgvraag en werkdruk op te vangen? - ter vervanging van verpleegkundigen of verzorgenden bij ziekte of vorming en ter vervanging en bijstand van specifieke verpleegkundige functies zoals de referentieverpleegkundige?
• Zijn (een deel van de ) verpleegkundigen van de mobiele equipe ingeschoold in de medisch-technische en kritieke diensten?

EN WAT MET HET INTERN PATIENTENTRANSPORT?

• Is er (logistiek) personeel toegewezen aan de diensten / functies?
• Door wie worden deze personeelsleden aan-/bijgestuurd?
• Is er één transportdienst op ziekenhuisniveau?
• Worden aanvragen voor patiëntentransport centraal verwerkt en beantwoord?
• Beschikt men hier over bestaande afspraken?
• Wordt de kwaliteit van het intern patiëntentransport bewaakt?
• Worden er parameters bepaald en opgevolgd die het proces in kaart brengen?
• Is er voldoende mankracht voor het intern transport?
• Is er voldoende continuïteit?
• Is er voldoende technische ondersteuning (goed bestuurbare patiëntenbedden, beddenliften, ...)?

Zowel diensthoofden, verpleegkundigen, verzorgenden en vooral het personeel van de mobiele equipe zelf kunnen hierbij antwoorden geven.

Geef uw mening!!

EEN NIEUWE START VOOR VIER JAAR LBC-NVK AFVAARDIGING

Op 25 juni 2008 werd de nieuwe Ondernemingsraad en het Comité Preventie en Bescherming op het Werk voor ons ziekenhuis geïnstalleerd.

Na de sociale verkiezingen worden zowel de OR als het CPBW opnieuw samengesteld. Er zijn een paar verschuivingen merkbaar.

Voor de werknemersafvaardiging wordt de technisch directeur (en preventieadviseur) vervangen door de administratief directeur.

Bij de werknemersafvaardiging verwelkomen wij hartelijk een paar nieuwkomers, zowel voor arbeiders, bedienden, kader als jongeren.

Een paar dagen later kwamen de leden van de kernraad (alle verkozenen en syndicale afgevaardigden) voor een hele dag samen om de taakverdeling, afvaardigingen, programmapunten, hete hangijzers, en andere afspraken te bespreken.

Wij willen immers het vertrouwen van onze kiezers niet beschamen.

Onze kersverse Algemeen Directeur heeft intussen een stap voorwaarts gezet met het oprichten van een 'maandelijks' syndicaal overleg, waarbij acute en individuele problematiek aan bod kan komen. Dit initiatief nemen wij uiteraard graag ter harte.

Wij zullen ernaar streven om de werkvoorwaarden en -omstandigheden voor alle situaties in positieve zin te verdedigen tot welzijn en werkvreugde van onze collega's.

Uw mening is GOUD waard!!

Aarzel dus niet om voorstellen, reacties en kritiek (liefst positief) via deze blog door te geven. Dit mag natuurlijk ook rechtstreeks aan uw afgevaardigden!

Voor een goede info:

http://www.lbc-nvk.be/